เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2568 ณ ห้องอินฟินิตี้ บอลรูม โรงแรมพูลแมน คิง เพาเวอร์ กรุงเทพมหานคร กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ โดยกรมส่งเสริมการเรียนรู้ (สกร.) จัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความเข้าใจ (MOU) เพื่อยกระดับศักยภาพครูกรมส่งเสริมการเรียนรู้ทั่วประเทศสู่การเป็น “ครูนวัตกร” โดยมีเป้าหมายเพื่อขับเคลื่อนองค์ความรู้ด้านอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อววน.) ไปสู่การสร้างประโยชน์ในเชิงพื้นที่อย่างเป็นระบบ พร้อมวางรากฐานการเรียนรู้ตลอดชีวิตแก่ประชาชนทุกกลุ่มวัย เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของโลกยุคใหม่และสนับสนุนการเติบโตของเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน
สกร. ระบุความร่วมมือครั้งนี้เป็นก้าวสำคัญสู่ระบบการเรียนรู้ยุคใหม่ของประเทศ
ดร.เกศทิพย์ ศุภวานิช อธิบดีกรมส่งเสริมการเรียนรู้ กล่าวว่า ความร่วมมือระหว่าง สกร. และ อว. ถือเป็นหมุดหมายสำคัญในการขับเคลื่อนภารกิจตามพระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้ พ.ศ. 2566 ซึ่งมุ่งเน้นให้ประชาชนในทุกช่วงวัยได้รับโอกาสในการเรียนรู้อย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ สกร. มีสถานศึกษาและศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้มากกว่า 8,300 แห่งทั่วประเทศ ทำหน้าที่เป็นโครงสร้างพื้นฐานด้านการเรียนรู้ใกล้ชิดประชาชนที่สุด และครู สกร. ถือเป็นบุคลากรด่านหน้าที่มีบทบาทอย่างยิ่งในการยกระดับทักษะชีวิต ทักษะอาชีพ และการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน
อย่างไรก็ตาม ครู สกร. ยังต้องการการเสริมศักยภาพด้านวิทยาศาสตร์ วิจัย เทคโนโลยี และนวัตกรรม ซึ่งเป็นทักษะสำคัญของโลกยุคปัจจุบัน การลงนามความร่วมมือครั้งนี้จึงเป็นกลไกเชิงระบบ ที่จะทำให้ครู สกร. ทุกพื้นที่สามารถเข้าถึงองค์ความรู้ เครื่องมือ และผู้เชี่ยวชาญจากสถาบันอุดมศึกษาและหน่วยงานด้าน อววน. ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อธิบดี สกร. กล่าวเพิ่มเติมว่า ภายใต้ MOU นี้ ครู สกร. จะได้รับการพัฒนาตามลำดับขั้น ทั้งด้านทักษะพื้นฐาน ทักษะด้านนวัตกรรม ไปจนถึงทักษะเฉพาะทาง ผ่านการอบรมเชิงลึก การทำงานร่วมกับมหาวิทยาลัย และการออกแบบโครงการที่สอดคล้องกับบริบทของแต่ละพื้นที่ โดยมีเป้าหมายสูงสุดเพื่อพัฒนาครูให้เป็น “ครูนวัตกร” ผู้สามารถนำองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมไปประยุกต์ใช้เพื่อสร้างรายได้ สร้างอาชีพ และเสริมความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก
ปลัด อว. ชี้ความร่วมมือจะเสริมกลไกการพัฒนาคนของประเทศอย่างยั่งยืน
ศาสตราจารย์ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวง อว. กล่าวว่า อว. เป็นกลไกหลักของประเทศในการขับเคลื่อนองค์ความรู้ด้านอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม มีเครือข่ายหน่วยงานภายในและภายนอกมากกว่า 100 แห่งทั่วประเทศ ทั้งสถาบันอุดมศึกษา หน่วยวิจัย และองค์การมหาชน ซึ่งสามารถสนับสนุนภารกิจด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศได้ในทุกมิติ ในปีงบประมาณ 2569 อว. จะบูรณาการกลไกทั้งหมดเพื่อพัฒนาศักยภาพครู สกร. ด้วยกระบวนการ Upskill – Reskill – Newskill เพื่อเตรียมความพร้อมด้านกำลังคนสู่ศตวรรษที่ 21 พร้อมทั้งส่งเสริมการนำนวัตกรรมลงสู่พื้นที่จริง โดยครู สกร. จะทำหน้าที่เป็น “สะพานเชื่อม” ระหว่างองค์ความรู้เชิงวิชาการกับการพัฒนาชุมชนในระดับพื้นที่
ปลัด อว. เน้นย้ำว่า ความร่วมมือนี้มีเป้าหมายเพื่อสร้าง “นวัตกรชุมชน” ผู้สามารถนำความรู้ไปแก้ไขปัญหาในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม ต่อยอดเศรษฐกิจฐานรากสู่เศรษฐกิจฐานคุณค่า (Value-Based Economy) และส่งเสริมการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศ “การร่วมมือกันระหว่างสองกระทรวงในครั้งนี้ จะไม่เพียงเป็นการลงนามในเอกสาร แต่คือพันธะสัญญาในการร่วมกันพัฒนาคนไทยให้มีศักยภาพสูงขึ้น เป็นรากฐานสำคัญของความมั่นคงและการเติบโตของประเทศในระยะยาว” ปลัด อว. กล่าว
ทั้งนี้ กระทรวง อว. ยังได้บูรณาการความร่วมมือกับสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ หรือ NIA และผู้เชี่ยวชาญจากสถาบันอุดมศึกษาเพื่ออกแบบหลักสูตรเฉพาะสำหรับเตรียมพร้อมสู่การเป็น นวัตกร อีกด้วย
ศธ. ย้ำการบูรณาการนวัตกรรมกับการศึกษา คือหัวใจของการเตรียมคนไทยสู่โลกอนาคต
ดร.สุเทพ แก่งสันเทียะ ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวถึงบทบาทของการศึกษาในยุคปัจจุบันว่า การเรียนรู้จะต้องไม่จำกัดอยู่เพียงในระบบวุฒิการศึกษาแบบเดิม แต่ต้องเปิดโอกาสให้ประชาชนทุกวัยสามารถเรียนรู้ได้อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของสังคมดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ความร่วมมือระหว่าง ศธ. และ อว. ครั้งนี้ จะเสริมให้ระบบการศึกษาไทยเข้มแข็งยิ่งขึ้น โดยผสานองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเข้าสู่การจัดการเรียนรู้ในระดับพื้นที่ ช่วยให้ครูและประชาชนได้รับ “ทักษะแห่งอนาคต” ที่สามารถนำไปพัฒนาคุณภาพชีวิตและการทำงานได้จริง ปลัด ศธ. ระบุว่า “ครูสมัยใหม่ต้องไม่เพียงทำหน้าที่ถ่ายทอดเนื้อหา แต่ต้องสามารถสร้างโอกาส สร้างอาชีพ และสร้างอนาคตให้ผู้เรียนได้ ความร่วมมือนี้จึงเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในการยกระดับคุณภาพคนไทยในทุกมิติ”
ประเด็นคำถามตามที่สื่อมวลชนให้ความสนใจ (อย่างเป็นทางการ)
1. การเป็น “ครูนวัตกร” หมายถึงอะไร
ครูนวัตกรคือครูที่มีความสามารถในการประยุกต์ใช้วิทยาศาสตร์ วิจัย เทคโนโลยี และนวัตกรรม ไปสู่การพัฒนาอาชีพและคุณภาพชีวิตของประชาชน เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงในชุมชนอย่างเป็นระบบ
ประเด็นคำถามการสัมภาษณ์สื่อ-อสก…
2. ความร่วมมือระหว่าง อว. และ สกร. จะเปลี่ยนการเรียนรู้ของประเทศอย่างไร
จะทำให้ครูและประชาชนเข้าถึงองค์ความรู้ด้าน อววน. อย่างครอบคลุม เชื่อมโยงงานวิจัยกับการพัฒนาเชิงพื้นที่ ลดช่องว่างของโอกาสการเรียนรู้ และขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากสู่ Value-Based Economy
ประเด็นคำถามการสัมภาษณ์สื่อ-ปอว…
3. กระทรวงศึกษาธิการมีมุมมองต่อบทบาทของนวัตกรรมในการศึกษาอย่างไร
มองว่าเป็นหัวใจของระบบการศึกษายุคใหม่ ที่ต้องเปิดโอกาสให้ประชาชนทุกวัยเรียนรู้ได้ตลอดชีวิต เพื่อเตรียมความพร้อมในการเผชิญกับสังคมโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว
ประเด็นคำถามการสัมภาษณ์สื่อ-ปศธ…
สรุป
พิธีลงนาม MOU ในครั้งนี้สะท้อนถึงความร่วมมืออย่างจริงจังของทั้งสองกระทรวงในการพัฒนาศักยภาพมนุษย์ของประเทศ ผ่านการสร้างครูนวัตกรที่มีความรู้เท่าทันโลกและสามารถประยุกต์ใช้ความรู้เพื่อยกระดับเศรษฐกิจและคุณภาพชีวิตของประชาชนในทุกพื้นที่ ถือเป็นก้าวสำคัญในการนำประเทศไทยก้าวสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิตและการพัฒนาอย่างยั่งยืนในอนาคต
