การศึกษาไทยถูกวิพากษ์วิจารณ์มายาวนานว่ากำลังติดกับดักความรู้แบบท่องจำ เน้นผลลัพธ์มากกว่ากระบวนการ และสร้างผู้เรียนที่รอรับมากกว่าลงมือทำเอง เสมือน “ยักษ์ใหญ่ที่หลับใหล” ไม่อาจก้าวทันความเปลี่ยนแปลงของโลกศตวรรษที่ 21
แต่วันนี้ ที่จังหวัดราชบุรี เราได้เห็นแสงสว่างจากโรงเรียนดรุณาราชบุรี โรงเรียนเอกชนขนาดกลางที่กลายเป็น “ต้นแบบ” การจัดการเรียนรู้เชิงรุก หรือ Active Learning ด้วยกระบวนการ GPAS 5 Steps ที่ไม่เพียงสร้างผลงานในห้องเรียน แต่ยังสะท้อนการเปลี่ยนแปลงทั้งระบบ ครอบคลุมครู นักเรียน ผู้ปกครอง และเชื่อมโยงไปถึงนโยบายระดับประเทศ
เมื่อผู้บริหารระดับชาติมองเห็น “ของจริง”
วันที่ 4 กันยายน 2568 ดร.พิเชฐ โพธิ์ภักดี ว่าที่เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษา ขั้นพื้นฐาน (กพฐ.) ลงพื้นที่และเอ่ยประโยคที่ชัดเจนว่า
> “นี่คือของจริง! โรงเรียนที่ทำให้เด็กไทยคิดเป็น ทำเป็น และก้าวไปได้ไกลกว่าที่เคยเป็น” – ดร.พิเชฐ
นี่คือการยืนยันว่า โมเดลการเรียนรู้ของดรุณาราชบุรีสามารถต่อยอดและขยายผลไปสู่โรงเรียนทั่วประเทศได้จริง
จากแนวคิดสู่การปฏิบัติ
เบื้องหลังความสำเร็จนี้คือการทำงานร่วมกันของโรงเรียนกับสถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) โดยมี ดร.ศักดิ์สิน โรจน์สราญรมย์ เป็นผู้ผลักดัน
> “เรามองเด็กทุกคนเป็นนวัตกรในอนาคต GPAS 5 Steps ไม่เพียงเพิ่มทักษะ แต่ยังบ่มเพาะคุณธรรม การคิดเชิงระบบ และการทำงานเป็นทีม” – ดร.ศักดิ์สิน
โรงเรียนที่เปลี่ยนวิธีคิด
บาทหลวง ผศ. ดร.อภิสิทธิ์ กฤษเจริญ ผู้อำนวยการโรงเรียนดรุณาราชบุรี กล่าวว่า “3 ปีที่ผ่านมา เราเห็นเด็กเปลี่ยนทั้งมายด์เซตและการลงมือทำจริง เขาคิดเพื่อส่วนรวม คิดเป็นระบบ และเรียนรู้ด้วยหัวใจที่มีคุณธรรม”
ครู : จากผู้สอนสู่โคช
ครูสะท้อนว่า GPAS 5 Steps ทำให้ครูกลายเป็นโคช ไม่ใช่ผู้บอก “สิ่งสำคัญไม่ใช่ แค่ปลายทาง แต่คือกระบวนการเรียนรู้ที่ทำให้ครูกับนักเรียนเติบโตไปพร้อมกัน”
นักเรียน : ชัยชนะและนวัตกรรมที่ปลุกไฟ
สิ่งที่จับต้องได้ชัดเจนคือ “ผลงานของเด็ก” หลายโครงการเกิดขึ้นจาก GPAS 5 Steps ตั้งแต่การเขียนโคดเว็บไซต์ รถซูโม่บอต จรวดวิทยาศาสตร์ ไปจนถึง โครงงาน AI วิเคราะห์ข้อมูล และนวัตกรรมช่วยครูที่มีโรคประจำตัว
ผลงานเหล่านี้ไม่เพียงกวาดรางวัลในประเทศ แต่บางชิ้นยังไปถึงเวทีนานาชาติ เช่น การแข่งพลังงานลมที่ไต้หวัน และการแข่งขันด้านวิทยาศาสตร์ระดับชาติ
> “GPAS 5 Steps สอนให้เราลงมือทำจริง ผมภูมิใจที่สิ่งที่เรียนรู้ไม่ใช่เพียงทฤษฎี แต่เป็นนวัตกรรมที่ใช้ได้จริง และพาเราไปสู่เวทีโลก” – นักเรียนโรงเรียนดรุณาราชบุรี
ผู้ปกครอง : ความภูมิใจที่จับต้องได้
ผู้ปกครองต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า ลูก ๆ เปลี่ยนไปมาก ทั้งความมั่นใจ ความคิดสร้างสรรค์ และความรับผิดชอบ
> “เมื่อก่อนลูกแค่ทำตามที่ครูสั่ง แต่วันนี้เขาคิดได้เอง ตัดสินใจได้เอง และเป็นผู้ใหญ่มากขึ้น เราภูมิใจที่โรงเรียนเปิดโอกาสนี้” – ผู้ปกครอง
ปลุกยักษ์หลับการศึกษาไทย
ความสำเร็จของดรุณาราชบุรีแสดงให้เห็นว่า การศึกษาไทยสามารถตื่นขึ้นมาได้ หากมีโมเดลที่พิสูจน์แล้วว่าทำได้จริง GPAS 5 Steps ไม่ใช่เพียงหลักสูตร แต่เป็นเครื่องมือ ที่ทำให้เด็ก ครู และโรงเรียนตื่นจากการสอนแบบเก่า สู่การเรียนรู้ที่ทันโลก
พรุ่งนี้ของการศึกษาไทย
คำถามสำคัญคือ “แล้วต่อไปจะอย่างไร?” เพราะสิ่งที่เกิดขึ้นที่ดรุณาราชบุรีเป็นเพียง “ก้าวแรก” เท่านั้น หากรัฐบาลและกระทรวงศึกษาธิการกล้าจะนำโมเดลนี้ไปขยายผล ยักษ์ใหญ่ที่ชื่อว่า “การศึกษาไทย” จะไม่ใช่ยักษ์ที่หลับใหลอีกต่อไป
> “นี่ไม่ใช่แค่ความภูมิใจของโรงเรียนหนึ่ง แต่คือทิศทางใหม่ที่การศึกษาไทยต้องก้าวไป” – ดร.พิเชฐ
วันพรุ่งนี้คือบทพิสูจน์ว่า ประเทศไทยจะกล้าปลุกยักษ์นี้ให้เดินเคียงข้างโลกได้จริงหรือไม่