ก.ล.ต. ลดภาระ ‘Knowledge Test’ แต่ล็อกเข้ม ‘Suitability Test’ ทุก 2 ปี คุมผู้ลงทุนโทเคนฯ

สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ขยับปรับปรุงหลักเกณฑ์การให้บริการของ ICO portal ครั้งสำคัญ มุ่งเป้าลดภาระซ้ำซ้อนให้กับผู้ลงทุนและผู้ให้บริการ โดยเฉพาะการทำแบบทดสอบความเข้าใจเกี่ยวกับการลงทุน (Knowledge Test) อนุญาตให้ผู้ที่เคยผ่านการทดสอบแล้วได้รับการยกเว้นทันที ขณะเดียวกันได้ "ขันน็อต" การประเมินความเหมาะสมในการลงทุน (Suitability Test) กำหนดให้ทบทวนอย่างน้อยทุก 2 ปี ซึ่งเป็นการยกระดับมาตรฐานการคุ้มครองผู้ลงทุนโทเคนดิจิทัลให้ทัดเทียมกับตลาดหลักทรัพย์และสินทรัพย์ดิจิทัลประเภทอื่น ประกาศนี้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 16 พฤศจิกายน 2568 เป็นต้นไป

ก.ล.ต. ขันน็อตผู้ลงทุนโทเคนดิจิทัลรอบใหม่ "หวังลดความซ้ำซ้อน เพิ่มความเหมาะสม"

สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ได้ดำเนินการปรับปรุงหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการติดต่อและการให้บริการแก่ผู้ลงทุนของ ICO portal โดยมีเป้าหมายหลักในการลดภาระด้านขั้นตอนให้กับผู้ให้บริการและผู้ลงทุน ในขณะที่ยังคงรักษาไว้ซึ่งมาตรฐานการประเมินความเสี่ยงและความเหมาะสมในการลงทุนในสินทรัพย์ดิจิทัลอย่างเข้มข้น

การปรับปรุงครั้งนี้เกิดขึ้นหลังจากที่ ก.ล.ต. ได้เปิดรับฟังความคิดเห็นต่อหลักการและร่างประกาศ ซึ่งผู้ที่เกี่ยวข้องส่วนใหญ่ให้การตอบรับในเชิงบวก เนื่องจากเป็นการนำหลักเกณฑ์ในตลาดโทเคนดิจิทัลให้มีแนวทางเดียวกับผู้ประกอบธุรกิจด้านหลักทรัพย์และผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลประเภทอื่น ๆ ที่มีความเป็นมาตรฐานเดียวกัน

ก.ล.ต. จึงได้ออกประกาศเพื่อปรับปรุงหลักเกณฑ์ข้างต้น โดยมีสาระสำคัญที่สะท้อนถึงกลยุทธ์การกำกับดูแลที่ "ยืดหยุ่นแต่รัดกุม" ดังนี้

ผ่อนคลาย Knowledge Test ยกเว้นผู้ที่เคยผ่านแล้ว

สาระสำคัญข้อแรกคือการปรับปรุงหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการทำแบบทดสอบความเข้าใจเกี่ยวกับการลงทุน (Knowledge Test) โดยกำหนดให้ผู้ลงทุนที่ไม่ใช่ผู้ลงทุนสถาบัน ผู้ลงทุนรายใหญ่พิเศษ หรือผู้ลงทุนรายใหญ่ ที่มีสถานะเป็นนิติบุคคล ต้องทำ Knowledge Test ก่อนการลงทุนในโทเคนดิจิทัลเป็นครั้งแรก

อย่างไรก็ตาม ก.ล.ต. ได้ลดความซ้ำซ้อนและภาระในการดำเนินการ โดยระบุให้ผู้ลงทุนที่เคยผ่านการทำ Knowledge Test มาแล้ว จะได้รับการยกเว้นไม่ต้องทำซ้ำอีก ซึ่งเป็นการตอบโจทย์ข้อเรียกร้องของผู้ประกอบการและผู้ลงทุนในการอำนวยความสะดวก แต่ยังคงหลักการที่ว่าผู้ลงทุนจะต้องมีความเข้าใจพื้นฐานในสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีความเสี่ยงสูงนี้

ยกระดับ Suitability Test กำหนดทบทวนทุก 2 ปี

ในทางตรงกันข้าม ก.ล.ต. ได้ใช้มาตรการเชิงรุกในการควบคุมความเสี่ยงด้านความเหมาะสมของนักลงทุน โดยกำหนดหลักเกณฑ์ให้ ICO portal ต้องประเมินความเหมาะสมในการลงทุนในโทเคนดิจิทัลของผู้ลงทุน (Suitability Test) ก่อนเริ่มให้บริการแก่ผู้ลงทุนทุกคน

นอกจากนี้ ยังมีการตอกย้ำถึงความจำเป็นในการทบทวนข้อมูล โดยบังคับให้ผู้ประกอบการต้อง ทบทวนและปรับปรุงข้อมูลการประเมินความเหมาะสมในการลงทุนในโทเคนดิจิทัลของผู้ลงทุนอย่างน้อยทุก 2 ปี

การกำหนดระยะเวลาการทบทวนทุกสองปีนี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากสถานะทางการเงิน ภาระหนี้สิน ความเข้าใจในความเสี่ยง และวัตถุประสงค์ในการลงทุนของผู้ลงทุนสามารถเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา การทบทวนอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นกลไกสำคัญในการ ensure ว่าผลิตภัณฑ์ที่ ICO portal เสนอขายนั้นยังคงมีความเหมาะสมกับโปรไฟล์ความเสี่ยงของลูกค้า ณ ปัจจุบัน ซึ่งเป็นการยกระดับมาตรฐานการคุ้มครองผู้ลงทุนในตลาดโทเคนดิจิทัลให้มีความเข้มข้นและทันต่อสถานการณ์

ทั้งนี้ การออกประกาศกำหนดหลักเกณฑ์ดังกล่าวได้เผยแพร่ลงในราชกิจจานุเบกษา และมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 16 พฤศจิกายน 2568 เป็นต้นไป ซึ่งเป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนจาก ก.ล.ต. ถึงผู้ประกอบธุรกิจและนักลงทุนว่า มาตรฐานการกำกับดูแลตลาดทุนดิจิทัลจะยังคงเป็นไปในทิศทางที่เน้นการคุ้มครองผู้ลงทุนเป็นหลัก ด้วยการปรับปรุงเกณฑ์ที่ผสมผสานความสะดวกและประสิทธิภาพในการบริหารความเสี่ยงอย่างลงตัว