ถอดจีโนมองุ่น ระบุดีเอ็นเอไวน์ชั้นเลิศ

เอเอฟพี/เอเยนซี – นึกถึงไวน์องุ่น ต้องนึกถึงฝรั่งเศส เพราะที่นี่เป็นแหล่งปลูกองุ่นพันธุ์ดี และผลิตไวน์รสชาติเยี่ยม มีกลิ่นหอมเป็นที่ถูกใจคอไวน์ทั่วโลก แต่ไวน์องุ่นที่ดีไม่ได้ระบุไว้บนฉลากข้างขวด แต่เป็นรหัสพันธุกรรมที่บรรจุอยู่ในยีนต่างหาก

องุ่นไวน์ที่เพาะปลูกหันมานานนับพันปีกลายเป็นสัญลักษณ์หนึ่งของประเทศฝรั่งเศสที่มีการปลูกองุ่นและผลิตเป็นไวน์คุณภาพที่ทั่วโลกยอมรับ ทีมนักวิทยาศาสตร์ 2 สัญชาติ ฝรั่งเศสและอิตาลี ถอดรหัสดีเอ็นเอขององุ่นสายพันธุ์ดังแห่งแคว้นเบอร์กันดี (Burgundy) แหล่งปลูกองุ่นขึ้นชื่อทางตอนเหนือของฝรั่งเศส พบว่ากลิ่นและรสชาติของไวน์องุ่นขึ้นอยู่กับยีนในองุ่นที่มีหลายยีนเป็นตัวควบคุมลักษณะกลิ่นและรสชาติองุ่น พร้อมทั้งได้เผยแพร่ผลการศึกษาในวาสารเนเจอร์ (Nature) และได้รับความสนใจอย่างมากจากผู้ประกอบการอุตสาหกรรมไวน์และไร่องุ่น

ทีมนักวิจัยของสถาบันวิจัยจีโนมองุ่นฝรั่งเศส-อิตาลี (French-Italian Public Consortium for Grapevine Genome Characterisation) ถอดรหัสพันธุกรรมขององุ่นสายพันธุ์ ปิโนต์ นัวร์ (pinot noir) สุดยอดสายพันธุ์องุ่นเลื่องชื่อสำหรับทำไวน์ หนึ่งในสปีชีส์ วิติส วินิฟีรา (Vitis vinifera) หลังจากที่วิเคราะห์จีโนมขององุ่นพันธุ์ดังกล่าว นักวิจัยพบว่ามียีนกลุ่มใหญ่ที่ควบคุมลักษณะกลิ่นและรสของไวน์องุ่น เมื่อกลุ่มยีนดังกล่าวในองุ่นมีจำนวนสำเนาลดลง ทำให้ความหลากหลายของรสและกลิ่นลดลงด้วยเช่นกัน เช่นเดียวกับเทอร์พีน (terpenes) และแทนนิน (tannins) ซึ่งเป็นสารให้กลิ่นและรสในพืชที่มีการนำมาใช้เป็นสารปรุงแต่งกลิ่นและรสในอาหาร

“การศึกษาจีโนมในองุ่นมีความสำคัญมากต่อการพัฒนาสายพันธุ์องุ่นที่ให้ผลผลิตไวน์ที่มีคุณภาพ และปรับปรุงพันธุ์ให้ต้านทานโรคระบาดด้วย” อานน์-ฟรองซวส อดัม-บลันดอน (Anne-Francoise Adam-Blondon) หนึ่งในทีมวิจัย ให้ข้อมูล ซึ่งเชื้อราแป้งทำให้เกิดโรคระบาดในองุ่น และทำให้ผลผลิตเสียหายในแต่ละปีมีมูลค่าหลายสิบล้านเหรียญสหรัฐฯ ทั้งนี้ หากแยกยีนที่ต้านทานเชื้อราดังกล่าวได้ จะช่วยลดการใช้สารเคมีในไร่องุ่นได้ เพราะปัจจุบันไร่องุ่นในฝรั่งเศสประมาณ 20% มีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ซึ่งหากลดการสูญเสียผลผลิตจากเชื้อรา และพัฒนาผลิตภัณฑ์ไวน์ให้ดีขึ้น จะสร้างรายได้เพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล