ก้าวสู่มิติแหล่งพลังงานโลก สู่โจทย์ลดต้นทุนพลังงานไทย! “ภาณุรัช ดำรงไทย” ผู้รู้จริงระบบพลังงานเก่า–ใหม่ ชี้ทางสร้างพลังงานสะอาดราคาถูกในประเทศ ลดค่าไฟ เสริมความมั่นคงชาติ

ประเทศไทยไม่ได้ออกแบบระบบพลังงานมาเพื่อพึ่งพาเชื้อเพลิงนำเข้า หากแต่ในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา แหล่งก๊าซธรรมชาติในประเทศ โดยเฉพาะอ่าวไทย มีปริมาณลดลงอย่างต่อเนื่อง ขณะที่ความต้องการใช้ไฟฟ้าเพิ่มสูงขึ้นตามการเติบโตของเศรษฐกิจ เมือง และอุตสาหกรรม ทำให้ประเทศไทยจำเป็นต้องนำเข้า ก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) ซึ่งมีต้นทุนสูงกว่า

การนำเข้า LNG จึงเป็น ทางออกชั่วคราวเพื่อประคองความมั่นคงทางพลังงาน ไม่ใช่เป้าหมายระยะยาวของประเทศ อย่างไรก็ตาม เมื่อระยะเวลาชั่วคราวเริ่มยืดเยื้อ ต้นทุนพลังงานที่สูงย่อมสะท้อนกลับมาเป็นค่าไฟแพง และกระทบต่อค่าครองชีพของประชาชนในวงกว้าง

นี่จึงเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ประเทศไทยต้องเผชิญ ระหว่างการยอมรับต้นทุนพลังงานนำเข้าในระยะยาว หรือการเร่งสร้าง พลังงานใหม่ที่ผลิตได้ในประเทศ มีต้นทุนต่ำ สะอาด และเสถียร เพื่อปลดล็อกโครงสร้างพลังงานไทยในอนาคต

#ประสบการณ์พลังงานโลก ที่เริ่มจาก “ข้อมูลใต้ดินจริง”

นายภาณุรัช ดำรงไทย หัวหน้าทีมพลังงานและนวัตกรรม พรรคไทยก้าวใหม่ เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานที่ทำงานในต่างประเทศมาเกือบ 30 ปี ครอบคลุมหลายภูมิภาคของโลก ทั้ง สหรัฐอเมริกา ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย และแองโกลา ผ่านบริบทพลังงานที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ตั้งแต่ประเทศผู้นำด้านเทคโนโลยี ประเทศที่ใช้พลังงานใต้พิภพเป็นไฟฟ้าฐาน ไปจนถึงประเทศผู้ส่งออกพลังงานรายใหญ่

ตลอดเส้นทางการทำงาน เขาเกี่ยวข้องโดยตรงกับ การสำรวจและผลิตปิโตรเลียม การวิเคราะห์ระบบปิโตรเลียมใต้ดิน การประเมินมูลค่าแหล่งพลังงาน การบริหารความเสี่ยงเชิงเทคนิคและเศรษฐศาสตร์ รวมถึงการพัฒนาเทคโนโลยีพลังงานสะอาดยุคใหม่
เขาจึงรู้จักพลังงานไม่ใช่จากตำรา แต่จาก ข้อมูลจริง ต้นทุนจริง และการตัดสินใจจริงในระดับโครงการ

#พื้นที่อ้างสิทธิ์ไทย–กัมพูชา
ความจริงใต้ผืนทะเล

ในประเด็นพื้นที่อ้างสิทธิ์ไทย–กัมพูชา โดยเฉพาะ แอ่งปัตตานี (Pattani Basin) นายภาณุรัชอธิบายอย่างตรงไปตรงมาว่า
จนถึงปัจจุบัน ยังไม่เคยมีการสำรวจเชิงลึกอย่างเป็นระบบในพื้นที่ดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นการเก็บข้อมูล seismic ความละเอียดสูง หรือการ เจาะหลุมสำรวจ (exploration well) ตามมาตรฐานสากลของอุตสาหกรรมปิโตรเลียม

ตัวเลขศักยภาพพลังงานที่ปรากฏในที่สาธารณะจำนวนมาก จึงเป็นเพียง การประเมินเชิงเปรียบเทียบจากโครงสร้างธรณีวิทยาในพื้นที่ใกล้เคียง ไม่ใช่การประเมินสำรองที่ผ่านกระบวนการพิสูจน์จริง

“ในโลกของปิโตรเลียม ไม่มีใครประเมินมูลค่าแหล่งพลังงานได้อย่างรับผิดชอบ หากไม่มีข้อมูล seismic และหลุมเจาะ” เขากล่าว

ด้วยประสบการณ์จากหลายประเทศ นายภาณุรัชมองว่า ประเด็นนี้ไม่ควรถูกดึงไปเป็นเรื่องอารมณ์หรือการเมืองเพียงอย่างเดียว แต่ควรถูกจัดการด้วย ข้อมูล วิทยาศาสตร์ และมาตรฐานสากล เพื่อให้ประเทศสามารถตัดสินใจบนฐานผลประโยชน์สูงสุดในระยะยาว

#ค่าไฟแพงวันนี้ คือผลของ “ช่วงเปลี่ยนผ่าน”

นายภาณุรัชอธิบายว่า ค่าไฟฟ้าที่สูงขึ้นในปัจจุบัน เป็นผลโดยตรงจาก ช่วงเปลี่ยนผ่านของระบบพลังงานไทย ซึ่งต้องนำเข้า LNG ในขณะที่พลังงานใหม่ยังไม่ถูกพัฒนาอย่างเต็มศักยภาพ

“นี่ไม่ใช่ความล้มเหลวของประเทศ แต่เป็นสัญญาณเตือนว่าเราต้องเร่งลงทุนในพลังงานใหม่ให้เร็วพอ และถูกพอ ก่อนที่ต้นทุนจะกลายเป็นภาระถาวร” เขากล่าว

พลังงานที่มีบทบาทสำคัญในช่วงเปลี่ยนผ่านนี้ ได้แก่ โซลาร์เซลล์ร่วมกับแบตเตอรี่ เพื่อให้ประชาชนและภาคธุรกิจสามารถผลิตไฟฟ้าใช้เอง ลดค่าไฟช่วงกลางวัน และลดภาระช่วงพีค , พลังงานฐานสะอาด เช่น พลังงานความร้อนใต้พิภพ ซึ่งสามารถผลิตไฟฟ้าได้ตลอด 24 ชั่วโมง มีเสถียรภาพ และต้นทุนระยะยาวต่ำ และ การนำองค์ความรู้และข้อมูลใต้ดินจากอุตสาหกรรมน้ำมันและก๊าซเดิมของไทย มาต่อยอดสู่พลังงานยุคใหม่ แทนการเริ่มจากศูนย์

#พลังงานใหม่ คือ ทางออกถาวร ไม่ใช่แค่ทางเลือก

บทเรียนจากการทำงานจริงในหลาย ๆ ประเทศ ในสายตาของนายภาณุรัช ไม่ใช่บทเรียนจากเอกสารนโยบาย แต่เป็นบทเรียนจาก ประสบการณ์ทำงานจริงในประเทศนั้น

สำหรับประเทศสหรัฐอเมริกา และ จีน ได้พิสูจน์ให้เห็นว่า หากประเทศเข้าใจทรัพยากรของตนเองอย่างลึกซึ้ง ออกแบบนโยบายให้สอดคล้องกับความเป็นจริงทางวิศวกรรม และยอมรับความเสี่ยงอย่างเป็นระบบ พลังงานที่ผลิตได้ในประเทศสามารถกลายเป็น รากฐานของความมั่นคงและการเติบโตทางเศรษฐกิจ ได้จริง

นายภาณุรัชมองว่า ประเทศไทยมีศักยภาพไม่แพ้กัน หากสามารถเปลี่ยนวิธีคิดจาก “การประคองระบบเดิม” ไปสู่ “การออกแบบระบบใหม่” อย่างจริงจัง

#วิศวกรที่เข้าใจทั้ง “พลังงานเก่า” และ “อนาคต”

ด้วยประสบการณ์ระดับสากล ความเข้าใจลึกทั้งด้านเทคนิค เศรษฐศาสตร์ และความมั่นคง นายภาณุรัช ดำรงไทย เสนอแนวคิดพลังงานที่ไม่ยึดติดอุดมคติ แต่ยืนอยู่บนความเป็นจริงของประเทศไทย

“พลังงานใหม่ที่ถูกและสะอาด ต้องผลิตได้ในประเทศ และต้องตอบโจทย์ความมั่นคงในระยะยาว”ภาณุรัชกล่าว

“ภาณุรัช ดำรงไทย” ผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานในไทย พร้อมย้ำว่า การลดต้นทุนพลังงาน คือกุญแจสำคัญในการปลดล็อกเศรษฐกิจไทยในทศวรรษหน้า ซึ่งต้องเริ่มนับหนึ่งในการทำให้ประเทศไทยสามารถลดต้นทุนพลังงานได้จริงนับตั้งแต่ปัจจุบันนี้เป็นต้นไป