“ครูธัญ”ตอกวาทกรรมเหยียดคืออาวุธลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ยก Hate Speech คือเส้นแบ่งระหว่างเสรีภาพกับการทำลายประชาธิปไตย วอนนักการเมือง-สื่อมวลชนตระหนัก คำพูดทุกคำคือสัญญาณต่อสังคมและอนาคตของชาติ
วันนี้ (10 ก.ย. 2568) นายธัญวัจน์ กมลวงศ์วัฒน์ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน กล่าวถึงปรากฏการณ์การใช้ถ้อยคำเหยียดหยามในสังคมว่า คำว่า “กะเทย” หรือแม้แต่คำว่า “อี” อาจไม่ใช่คำหยาบ หากใช้ในวงสนทนาที่มีความเข้าใจร่วมกัน แต่เมื่อถูกนำไปใช้เพื่อด้อยค่าโดยเฉพาะในพื้นที่สาธารณะอย่างสภาผู้แทนราษฎรและสื่อมวลชน ความหมายย่อมเปลี่ยนไปทันที กลายเป็นลดทอนคุณค่าและศักดิ์ศรีของบุคคล
“สังคมประชาธิปไตยควรชั่งน้ำหนักอย่างไร ระหว่างเสรีภาพในการพูดกับการปกป้องไม่ให้ถ้อยคำกลายเป็นอาวุธทำร้ายผู้อื่น โดยย้ำว่าเสรีภาพเป็นหัวใจของประชาธิปไตย แต่เมื่อถ้อยคำถูกใช้เพื่อกดทับอัตลักษณ์หรือปลุกเร้าให้เกิดความเกลียดชัง เสรีภาพนั้นก็อาจย้อนทำลายประชาธิปไตยเสียเอง” นายธัญวัจน์ กล่าว
นายธัญวัจน์ กล่าวเพิ่มเติมว่า วาทกรรมแห่งความเกลียดชัง (Hate Speech) หมายถึงการใช้ถ้อยคำหรือสัญลักษณ์ที่มีเจตนาลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของบุคคลบนฐานอัตลักษณ์ เช่น เพศ เชื้อชาติ ศาสนา หรือสุขภาพจิต ซึ่งแตกต่างจากการถกเถียงเชิงเหตุผลในเชิงนโยบาย เพราะวาทกรรมเกลียดชังไม่ได้เปิดพื้นที่ให้ถกเถียง แต่กลับปิดปากและทำให้ผู้ถูกโจมตีถูกมองว่าด้อยค่า
ในหลายประเทศ ศาลได้ขีดเส้นแบ่งเรื่องนี้ไว้อย่างชัดเจน เช่น คดี Eatock v. Bolt ในออสเตรเลีย ที่นักข่าวถูกตัดสินว่ามีความผิดจากการโจมตีอัตลักษณ์ทางเชื้อชาติ หรือคดี New York Times v. Sullivan ในสหรัฐอเมริกา ที่ยืนยันว่าการวิพากษ์บุคคลสาธารณะควรเน้นที่ผลงาน ไม่ใช่การโจมตีตัวตนโดยตรง เหตุการณ์เหล่านี้สะท้อนว่าเสรีภาพและความรับผิดชอบต้องเดินควบคู่กัน
“หากเด็กและเยาวชนเติบโตในสังคมที่ผู้นำและสื่อยังใช้ถ้อยคำเหยียดหยามอย่างเปิดเผย พวกเขาจะซึมซับความเชื่อว่าการเหยียดเป็นเรื่องปกติ และท้ายที่สุดสังคมจะเต็มไปด้วยการแบ่งแยก ความไม่ไว้วางใจ และความรุนแรงทั้งทางวาจาและทางกายภาพ ซึ่งทำลายรากฐานของประชาธิปไตย” นายธัญวัจน์ กล่าว
นายธัญวัจน์ กล่าวเพิ่มเติมว่า ทุกคำพูดของนักการเมืองและสื่อมวลชน ต้องตระหนักว่า คือการส่งสัญญาณต่อสังคม ไม่ใช่เพียงต่อคู่ขัดแย้ง แต่หมายถึงต่ออนาคตของชาติด้วย การหยุดใช้วาทกรรมที่ลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ไม่ใช่เพียงเรื่องมารยาท แต่คือเงื่อนไขพื้นฐานให้ประชาธิปไตยยืนหยัดได้อย่างแท้จริง
“เช่นเดียวกับหลักการของกฎหมายสมรสเท่าเทียมที่ตั้งอยู่บนฐานคิดว่า ‘คนเท่ากัน’ ไม่มีใครสูง ไม่มีใครต่ำ ไม่มี High ไม่มี Low และเพราะนี่คือพื้นที่มืออาชีพ” นายธัญวัจน์ กล่าว