เตือน! ถังน้ำมันเก่า “ว่างเปล่า” ไม่ได้ปลอดภัย เสี่ยงระเบิดร้ายแรง

ราชบุรี – อาจารย์สาขาวิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมฯ ม.มหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี ออกมาให้ความรู้เชิงวิชาการหลังเกิดเหตุระเบิดถังน้ำมันเก่าถูกนำกลับมาใช้ใหม่ เตือนสังคมอย่าหลงเชื่อความเข้าใจผิดว่า “ถังว่างเปล่า” ปลอดภัย เพราะแท้จริงยังคงมีไอระเหยตกค้างที่สามารถจุดติดไฟได้ทันทีหากมีประกายไฟ

อาจารย์ ดร.อาจารี แก้วเหล่ายูง อาจารย์ประจำหลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและการจัดการภัยพิบัติ ม.มหิดล วิเคราะห์กรณีศึกษาที่เกิดจากการระเบิดของถังน้ำมันเก่า ชี้ว่าเป็นตัวอย่างสำคัญของความเสี่ยงในงานซ่อมบำรุงและงานที่เกี่ยวข้องกับสารไวไฟ หลายครั้งเกิดจากความเข้าใจผิดที่คิดว่า “ถังว่างแล้วปลอดภัย” ทั้งที่ในความเป็นจริง ไอระเหยน้ำมันที่เหลืออยู่สามารถสะสมจนถึงระดับ Lower Explosive Limit (LEL) ซึ่งเป็นค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่ทำให้เกิดการระเบิดได้

ดร.อาจารี อธิบายว่า การเชื่อม การเจียร หรือการตัดโลหะ ล้วนสร้างประกายไฟที่เพียงพอจะจุดติดไอระเหยภายในถังทันที อุบัติเหตุลักษณะนี้ไม่ใช่เพียงการลุกไหม้เล็กน้อย แต่สามารถขยายเป็นการระเบิดรุนแรง สร้างความสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สิน

มาตรการป้องกันที่ถูกต้อง ต้องเริ่มจากการล้างและระบายอากาศถังน้ำมันให้หมดจด ตรวจสอบด้วยอุปกรณ์วัดก๊าซ (Gas Detector) เพื่อยืนยันความปลอดภัย และปฏิบัติตามระบบอนุญาตงานร้อน (Hot Work Permit) อย่างเข้มงวด โดยให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบและอนุมัติก่อนเริ่มงาน

นอกจากนี้ การสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยและการอบรมพนักงานให้เข้าใจถึงอันตรายของไอระเหยไวไฟและการทำงานในที่อับอากาศ ถือเป็นสิ่งจำเป็น เพราะความผิดพลาดเพียงเล็กน้อยจากการละเลยขั้นตอนที่ถูกต้อง อาจนำไปสู่โศกนาฏกรรมใหญ่เกินคาด

ดร.อาจารี กล่าวทิ้งท้ายว่า “หากเราเข้าใจกลไกของอุบัติเหตุและยึดมั่นในหลักการป้องกันอย่างจริงจัง เหตุการณ์ในลักษณะนี้สามารถป้องกันได้อย่างแน่นอน”

ทั้งนี้ สำหรับผู้ที่สนใจศึกษามาตรฐานสากลด้านความปลอดภัย สามารถดูได้จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ OSHA และ NFPA ที่เผยแพร่มาตรฐานป้องกันอัคคีภัยและงานที่เกี่ยวข้องกับสารไวไฟ