ตามธรรมดาของการแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งสูงสุดในกิจการไอที ซึ่งมาจากต่างประเทศและมีสำนักงานในประเทศไทย มักไม่มีอะไรผูกขาด แต่มีธรรมชาติที่น่าสนใจก็คือ ถ้าเป็นบริษัทจากอเมริกา หรือยุโรป แรกๆ ช่วงก่อตั้งเลยก็จะให้ผู้บริหารจากฮับ เช่น ที่สิงคโปร์เข้ามาดูแล แล้วจึงค่อยตั้งผู้บริหารจากคนไทยเป็นหลัก
แต่สำหรับบริษัทจากญี่ปุ่น และเกาหลี เรื่องนี้ถือเป็นเรื่องใหญ่และมีการสร้างวัฒนธรรมประเพณีปฏิบัติกันอย่างชัดเจน นั่นคือ ผู้บริหารต้องมาจากประเทศแม่ของตนเองเท่านั้น ส่วนใหญ่จะมีวาระกันชัดเจน เช่น สามารถมาเป็นประธานบริษัทในแต่ละประเทศได้ไม่เกิน 4-5 ปี หลังจากนั้นต้องเวียนให้คนอื่น ส่วนเมื่อหลุดจากตำแหน่งไปแล้ว ก็มีความเป็นไปได้ทั้งสองกรณีคือ อาจหลุดไปอยู่ประเทศอื่นต่อ หรือไม่ก็เข้าไปประจำสำนักงานใหญ่
น้อยครั้งที่ผู้บริหารคนไทยจะสามารถยืนหยัดขึ้นมาเป็นเบอร์หนึ่งในบริษัทเหล่านี้ แต่สำหรับบริษัทจากจีนหรือไต้หวัน ซึ่งเป็นแหล่งผลิตสินค้าไอทีรายใหญ่อีกรายของโลก ก็ยังนิยมใช้คนท้องถิ่นขึ้นมาเป็นเบอร์หนึ่งมากกว่าเอาคนของประเทศตนเองขึ้นมาเป็น แม้ว่ายังมีบางบริษัทยังหวงตำแหน่งเอาไว้ให้คนของประเทศตัวเองเหมือนกับเกาหลี กับจีน ก็ตาม
ที่เอ่ยถึงเรื่องนี้เพราะเพิ่งไปงานเปิดตัวประธานคนใหม่ของ เอปสัน บริษัทญี่ปุ่นที่อยู่คู่กับการเติบโตของไอทีไทยมาตั้งแต่แรกเริ่ม ยุคตั้งแต่ยังผูกชะตาชีวิตกับสหวิริยา จนภายหลังมาสร้างอาณาจักรตนเองเพราะมีเรื่องมีราวกันนิดหน่อย แต่นั่นก็ทำให้ทั้งเอปสันกันเอเซอร์เติบโตได้อย่างดีในเมืองไทย
ในเนื้อข่าวการแต่งตั้งก็คือคุณโตชิยูกิ ยาคูวา ประธานคนเก่าที่อยู่เมืองไทยมาเกือบ 5 ปีจนพูดภาษาไทยคล่องปรื๋อ ก็ต้องเก็บกระเป๋ากลับบ้านเก่าที่ญี่ปุ่น ไปทำงานเกี่ยวกับการคิดค้นผลิตภัณฑ์ใหม่ให้เอปสันที่ญี่ปุ่น และมอบหมายตำแหน่งใหม่ให้กับคุณนาโอยูกิ ซาเอกิ ซึ่งเชี่ยวชาญทางด้านการขายในตลาดญี่ปุ่นเป็นอย่างดีมารับตำแหน่งแทน
ผลงานของคุณยาคูวาในเมืองไทยจะว่าไปแล้วในสายตาผมต้องบอกตามตรงว่า maintain แบบไม่หวือหวามากนัก เพราะส่วนแบ่งการตลาดของอิงค์เจ็ต ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่เติบโตและทำเงินให้กับบริษัทมากมาย ก็คงที่ เพราะไม่สามารถเฉือนคู่แข่งตลอดกาลอีกสองแบรนด์คือ แคนนอน กับ ฮิวเลตต์ แพคการ์ด ลงได้ แถมบางครั้งมีส่ายอยู่เหมือนกัน
แต่ที่น่าชื่นใจก็คือ การที่ยังคงครองส่วนแบ่งตลาดของเครื่องพรินเตอร์แบบดอทแมริกซ์อยู่อันดับหนึ่งได้อย่างยาวนาน ยากที่ใครรายไหนจะมาโค่นลงจริงๆ นี่เรื่องที่หนึ่ง เรื่องที่สองก็คือ การทำให้พรินเตอร์ของเอปสันในด้านโฟโต้พรินเตอร์ ขึ้นมาครองความเป็นหนึ่งกับเขาได้ เนื่องเพราะสามารถเชื่อมกับพันธมิตรทั้งกล้องดิจิตอลได้ทุกราย และการที่เลือกโฟกัสในอย่างเดียว เรื่องที่สามก็คือ การทำให้เครื่องโปรเจ็คเตอร์ของเอปสันกลายมาเป็นเบอร์หนึ่งในตลาดได้อย่างรวดเร็ว ทั้งที่คู่แข่งในตลาดต้องถือว่าเข้าขั้นเพียบเลยทีเดียว เพราะมีรวมกันกว่า 20 ราย แต่ละรายก็ไม่ใช่เล่นกันทั้งนั้น
ตอนที่นั่งฟังการแถลงวิสัยทัศน์ใหม่ของคุณซาเอกิ ยังนึกห่วงอยู่ว่า การที่ต้องออกมาผจญกับตลาดต่างประเทศครั้งแรกกับการปรับตัวนี่คงเป็นเรื่องยากอยู่พอสมควร กว่าจะเรียนรู้วัฒนธรรมการทำงานกับคนไทย จนเข้าขั้นมองตาก็รู้ใจกับลูกน้องและพันธมิตรทั้งหลายด้วยแล้ว คงต้องใช้เวลาอีกมาก ความที่ดูแลบุคลิกที่ไม่เหมือนกับเซลแมนของแกทำให้ภาพในหัวเริ่มเปลี่ยนไป หรือว่าจะเน้นทางด้านบริหารการขายมากกว่าก็เป็นไปได้
แต่สำหรับบริษัทจากญี่ปุ่น และเกาหลี เรื่องนี้ถือเป็นเรื่องใหญ่และมีการสร้างวัฒนธรรมประเพณีปฏิบัติกันอย่างชัดเจน นั่นคือ ผู้บริหารต้องมาจากประเทศแม่ของตนเองเท่านั้น ส่วนใหญ่จะมีวาระกันชัดเจน เช่น สามารถมาเป็นประธานบริษัทในแต่ละประเทศได้ไม่เกิน 4-5 ปี หลังจากนั้นต้องเวียนให้คนอื่น ส่วนเมื่อหลุดจากตำแหน่งไปแล้ว ก็มีความเป็นไปได้ทั้งสองกรณีคือ อาจหลุดไปอยู่ประเทศอื่นต่อ หรือไม่ก็เข้าไปประจำสำนักงานใหญ่
น้อยครั้งที่ผู้บริหารคนไทยจะสามารถยืนหยัดขึ้นมาเป็นเบอร์หนึ่งในบริษัทเหล่านี้ แต่สำหรับบริษัทจากจีนหรือไต้หวัน ซึ่งเป็นแหล่งผลิตสินค้าไอทีรายใหญ่อีกรายของโลก ก็ยังนิยมใช้คนท้องถิ่นขึ้นมาเป็นเบอร์หนึ่งมากกว่าเอาคนของประเทศตนเองขึ้นมาเป็น แม้ว่ายังมีบางบริษัทยังหวงตำแหน่งเอาไว้ให้คนของประเทศตัวเองเหมือนกับเกาหลี กับจีน ก็ตาม
ที่เอ่ยถึงเรื่องนี้เพราะเพิ่งไปงานเปิดตัวประธานคนใหม่ของ เอปสัน บริษัทญี่ปุ่นที่อยู่คู่กับการเติบโตของไอทีไทยมาตั้งแต่แรกเริ่ม ยุคตั้งแต่ยังผูกชะตาชีวิตกับสหวิริยา จนภายหลังมาสร้างอาณาจักรตนเองเพราะมีเรื่องมีราวกันนิดหน่อย แต่นั่นก็ทำให้ทั้งเอปสันกันเอเซอร์เติบโตได้อย่างดีในเมืองไทย
ในเนื้อข่าวการแต่งตั้งก็คือคุณโตชิยูกิ ยาคูวา ประธานคนเก่าที่อยู่เมืองไทยมาเกือบ 5 ปีจนพูดภาษาไทยคล่องปรื๋อ ก็ต้องเก็บกระเป๋ากลับบ้านเก่าที่ญี่ปุ่น ไปทำงานเกี่ยวกับการคิดค้นผลิตภัณฑ์ใหม่ให้เอปสันที่ญี่ปุ่น และมอบหมายตำแหน่งใหม่ให้กับคุณนาโอยูกิ ซาเอกิ ซึ่งเชี่ยวชาญทางด้านการขายในตลาดญี่ปุ่นเป็นอย่างดีมารับตำแหน่งแทน
ผลงานของคุณยาคูวาในเมืองไทยจะว่าไปแล้วในสายตาผมต้องบอกตามตรงว่า maintain แบบไม่หวือหวามากนัก เพราะส่วนแบ่งการตลาดของอิงค์เจ็ต ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่เติบโตและทำเงินให้กับบริษัทมากมาย ก็คงที่ เพราะไม่สามารถเฉือนคู่แข่งตลอดกาลอีกสองแบรนด์คือ แคนนอน กับ ฮิวเลตต์ แพคการ์ด ลงได้ แถมบางครั้งมีส่ายอยู่เหมือนกัน
แต่ที่น่าชื่นใจก็คือ การที่ยังคงครองส่วนแบ่งตลาดของเครื่องพรินเตอร์แบบดอทแมริกซ์อยู่อันดับหนึ่งได้อย่างยาวนาน ยากที่ใครรายไหนจะมาโค่นลงจริงๆ นี่เรื่องที่หนึ่ง เรื่องที่สองก็คือ การทำให้พรินเตอร์ของเอปสันในด้านโฟโต้พรินเตอร์ ขึ้นมาครองความเป็นหนึ่งกับเขาได้ เนื่องเพราะสามารถเชื่อมกับพันธมิตรทั้งกล้องดิจิตอลได้ทุกราย และการที่เลือกโฟกัสในอย่างเดียว เรื่องที่สามก็คือ การทำให้เครื่องโปรเจ็คเตอร์ของเอปสันกลายมาเป็นเบอร์หนึ่งในตลาดได้อย่างรวดเร็ว ทั้งที่คู่แข่งในตลาดต้องถือว่าเข้าขั้นเพียบเลยทีเดียว เพราะมีรวมกันกว่า 20 ราย แต่ละรายก็ไม่ใช่เล่นกันทั้งนั้น
ตอนที่นั่งฟังการแถลงวิสัยทัศน์ใหม่ของคุณซาเอกิ ยังนึกห่วงอยู่ว่า การที่ต้องออกมาผจญกับตลาดต่างประเทศครั้งแรกกับการปรับตัวนี่คงเป็นเรื่องยากอยู่พอสมควร กว่าจะเรียนรู้วัฒนธรรมการทำงานกับคนไทย จนเข้าขั้นมองตาก็รู้ใจกับลูกน้องและพันธมิตรทั้งหลายด้วยแล้ว คงต้องใช้เวลาอีกมาก ความที่ดูแลบุคลิกที่ไม่เหมือนกับเซลแมนของแกทำให้ภาพในหัวเริ่มเปลี่ยนไป หรือว่าจะเน้นทางด้านบริหารการขายมากกว่าก็เป็นไปได้