เมื่อปีที่แล้วจีนมีการติดตั้งหุ่นยนต์ใหม่ตามโรงงานต่าง ๆ เกือบสามแสนตัว ช่วยรักษาความแข็งแกร่งด้านการผลิตไว้ได้ในท่ามกลางสถานการณ์ที่จำนวนประชากรลดลงต่อเนื่องเป็นปีที่สาม
หุ่นยนต์ประมาณ 295,000 ตัว ซึ่งจีนติดตั้งในปี 2567 มีจำนวนมากกว่าครึ่งหนึ่งของหุ่นยนต์ ซึ่งนำมาใช้ในภาคอุตสาหกรรมทั่วโลกทั้งหมด 542,000 ตัวเมื่อปีที่แล้ว ตามรายงานหุ่นยนต์โลกประจำปี 2568 (2025 World Robotics Report ) ของสมาพันธ์หุ่นยนต์นานาชาติ (IFR)
จำนวนประชากรจีนลดลงมาตั้งแต่ปี 2565 โดยลดลง 1,390,000 คน หรือร้อยละ 0.1 ในปีที่แล้ว ทว่าปัจจุบันจีนมีหุ่นยนต์อุตสาหกรรมที่ใช้งานจริงเพิ่มสูงเป็นประวัติการณ์ถึง 2,027,000 ตัว ซึ่งมากที่สุดในโลก
นักวิเคราะห์ระบุว่า ในสังคมที่มีผู้สูงอายุเพิ่มจำนวนขึ้นรวดเร็วอย่างจีน กองทัพหุ่นยนต์กำลังเข้ามาช่วยชดเชยแรงงานมนุษย์ที่ลดลง นอกจากนั้น ยังเสริมสร้างความได้เปรียบในด้านการผลิตของจีน ซึ่งปัจจุบันเป็นผู้นำด้านระบบการผลิตอัตโนมัติในภาคส่วนต่างๆ เช่น ยานยนต์ อิเล็กทรอนิกส์ และโลจิสติกส์
เกา ซู่ตง อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยชิงหวาในกรุงปักกิ่งระบุว่า งานที่ไม่มีความซับซ้อนและทำอยู่ซ้ำ ๆ งานประเภทนี้จะใช้หุ่นยนต์เข้ามาทำแทนมนุษย์ในอนาคต ซึ่งเป็นแนวโน้มที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เขามองว่า ด้วยการศึกษาที่ดีขึ้น ประกอบกับมีการนำหุ่นยนต์มาใช้กันอย่างแพร่หลาย ความสามารถในการแข่งขันด้านการผลิตของจีนจะยังคงแข็งแกร่ง
นอกจากหุ่นยนต์ที่ใช้ในอุตสาหกรรมแล้ว หุ่นยนต์ฮิวแมนนอยด์ (humanoid robots) ซึ่งได้รับการออกแบบให้ทำงานที่ซับซ้อนและคล้ายกับมนุษย์มากขึ้นก็กำลังได้รับความนิยม
บริษัท Tiantai Robot ตั้งอยู่ในมณฑลกว่างตง ได้รับคำสั่งซื้อหุ่นยนต์ฮิวแมนนอยด์สำหรับการดูแลผู้สูงอายุมากถึง 10,000 ตัว ซึ่งทำสถิติสูงสุด เป็นสัญญาณบ่งชี้ว่า ภาคส่วนนี้กำลังเปลี่ยนจากการวิจัยไปสู่การใช้งานเชิงพาณิชย์
อย่างไรก็ตาม แม้หุ่นยนต์กำลังเป็นที่นิยม แต่ปัญหาหนึ่งที่จีนกำลังเผชิญก็คือการขาดแคลนแรงงานที่มีทักษะเพื่อสนับสนุนอุตสาหกรรมอัจฉริยะ โดยศูนย์ข้อมูลทรัพยากรมนุษย์และการประกันสังคมคาดการณ์ว่าภายในปี 2573 แรงงานที่มีทักษะสูงจะขาดแคลนถึง 50 ล้านคน ซึ่งจีนจำเป็นต้องมีการลงทุนด้านการฝึกอบรมแรงงานอย่างต่อเนื่อง
ที่มา : SCMP / BusinessStandard