แตกแถว! สมาชิกรัฐสภารีพับลิกัน สวดแผนสันติภาพยูเครนของทรัมป์ จวก ‘ผู้ช่วยคนสำคัญ’ เข้าข้างรัสเซียออกนอกหน้า

ทรัมป์เจอแรงต้านมากขึ้นในพรรคของเขา หลังสมาชิกรัฐสภารีพับลิกันหลายคนออกโรงวิจารณ์แผนสันติภาพยูเครน แนะปลด “วิตคอฟฟ์” มือทำงานเรื่องนี้ เนื่องจากเข้าข้างมอสโกออกนอกหน้า ทางด้านรัสเซียบอกเดินหน้าเจรจาเพื่อยุติสงครามอย่างเคร่งเครียด พร้อมเตือนการบรรลุข้อตกลงยังต้องเดินอีกยาวไกล

ดมิตริ เปสคอฟ โฆษกทำเนียบเครมลิน กล่าวแสดงความเห็นเมื่อวันพุธ (26 พ.ย.) ว่า การเจรจายุติสงครามยูเครนยังดำเนินอยู่อย่างเคร่งเครียด พร้อมเตือนว่า ยังเร็วเกินไปที่จะบอกว่า ใกล้บรรลุข้อตกลงแล้ว

ทั้งนี้ ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ กำลังเตรียมส่ง สตีฟ วิตคอฟฟ์ ผู้แทนพิเศษ ซึ่งเป็นมือทำงานสำคัญในเรื่องสันติภาพยูเครนของเขา เดินทางไปมอสโกเพื่อเข้าพบหารือกับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ในสัปดาห์หน้า

อเมริกายังไม่ได้เปิดเผยแผนการใหม่ของตน ที่ทรัมป์ระบุว่าเป็น ข้อเสนอฉบับปรับปรุงใหม่จากแผนการ 28 ข้อของตนซึ่งถูกทั้งเคียฟและพันธมิตรยุโรปคัดค้านหนักเนื่องจากเห็นว่า มุ่งตอบสนองข้อเรียกร้องของมอสโกเป็นสำคัญ

ทั้ง ทรัมป์ และแดน ดริสคอลล์ รัฐมนตรีทบวงทหารบกท ซึ่งเข้าร่วมเจรจากับผู้แทนของฝ่ายยูเครนและฝ่ายรัสเซียเมื่อต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา ต่างแสดงความเห็นแง่บวกอย่างระมัดระวังเกี่ยวกับแผนสันติภาพเวอร์ชันใหม่

แม้ยังไม่มีข้อมูลชัดเจนว่า แผนการใหม่แตกต่างจากข้อเสนอเดิมอย่างไรหรือไม่แค่ไหน แต่เจ้าหน้าที่วงในเผยว่า ร่างข้อเสนอใหม่มีหัวข้อน้อยกว่า ทว่าประเด็นอ่อนไหวโดยเฉพาะเรื่องเกี่ยวกับดินแดนยังคงไร้ข้อสรุป

ทั้งนี้ แผนสันติภาพฉบับดั้งเดิมของทรัมป์ที่ร่างขึ้นโดยที่พันธมิตรยุโรปของยูเครนไม่มีส่วนร่วมด้วยนั้น กำหนดให้ยูเครนสละแคว้นโดเนตสก์ และอเมริกายังยอมรับโดยพฤตินัยว่า โดเนตสก์ ไครเมีย และลูฮันสก์เป็นของรัสเซีย

อย่างไรก็ดี ดูเหมือนเคียฟพอใจแผนการฉบับปรับปรุงใหม่มากขึ้น โดยระบุว่า ยูเครนและอเมริกามีความเข้าใจตรงกัน และสองฝ่ายได้ลดทอนบางประเด็นที่มีความเห็นขัดแย้งกันระหว่างเจรจาที่เจนีวาเมื่อต้นสัปดาห์

ทางด้านพันธมิตรยุโรปของยูเครนได้ร่างข้อเสนอของตนเองซึ่งตอบโต้ในประเด็นที่ไม่เห็นด้วยจากข้อเสนอของทรัมป์ อย่างไรก็ตาม รัสเซียออกมาคัดค้านทันทีโดยกล่าวหาว่า ยุโรปพยายามก่อกวนกระบวนการสันติภาพ

อัวร์ซูลา ฟอน แดร์ ไลเอิน ประธานของคณะกรรมาธิการยุโรป หรือก็คือองค์การบริหารของอียู เตือนเมื่อวันพุธว่า รัสเซียไม่ได้แสดงท่าทีว่าต้องการยุติการสู้รบจริง พร้อมประกาศว่า ยุโรปจะยืนหยัดเคียงข้างและให้การสนับสนุนยูเครนในทุกขั้นตอน

ขณะเดียวกัน นอกจากถูกต่อต้านจากภายนอกแล้ว ข้อเสนอยุติสงครามของทรัมป์ยังถูกวิจารณ์อย่างหนักจากลูกพรรครีพับลิกันหลายคน ขณะที่บรรดาผู้สนับสนุนยูเครนต่างกังวลว่า คณะบริหารอาจเต็มใจบีบเคียฟให้ลงนามข้อตกลงสันติภาพที่เข้าข้างมอสโกอย่างชัดเจน

วุฒิสมาชิกโรเจอร์ วิกเกอร์ ประธานคณะกรรมาธิการการทหารของวุฒิสภาสังกัดพรรคเดียวกับทรัมป์ ออกคำแถลงตั้งแต่วันศุกร์ที่แล้ว (21 พ.ย.) หลังจากทรัมป์เปิดเผยกรอบข้อตกลงยุติสงครามว่า สิ่งที่เรียกว่า “แผนสันติภาพ” นี้ มีปัญหาอย่างแท้จริง และตนไม่แน่ใจเลยว่า จะบรรลุสันติภาพได้

ความกังวลนี้รุนแรงขึ้นเมื่อ บลูมเบิร์ก นิวส์ รายงานวันอังคาร (25) ว่า กลางเดือนที่แล้ววิตคอฟฟ์คุยโทรศัพท์กับยูริ อูชาคอฟ ที่ปรึกษาระดับสูงด้านนโยบายต่างประเทศของปูติน และบอกว่า ทั้งสองฝ่ายควรร่วมกันจัดทำแผนหยุดยิง รวมทั้งแนะนำให้ปูตินโทรศัพท์คุยเรื่องดังกล่าวกับทรัมป์

ดอน เบคอน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสังกัดรีพับลิกัน โพสต์บนเอ็กซ์ว่า สำหรับคนที่ต่อต้านการรุกรานของรัสเซียและอยากเห็นยูเครนชนะในฐานะประเทศประชาธิปไตยที่มีอธิปไตย เห็นได้ชัดว่า วิตคอฟฟ์เข้าข้างรัสเซียเต็มที่ จึงไม่น่าได้รับความไว้วางใจให้เป็นแกนนำการเจรจา แต่สมควรถูกปลด

ส.ว. มิตช์ แมคคอนเนลล์ อดีตผู้นำของรีพับลิกันในวุฒิสภา ก็เสนอแนะทรัมป์ให้เปลี่ยนตัวที่ปรึกษาใหม่

ทว่า บรรดาผู้ใกล้ชิดของทรัมป์ดาหน้าออกมาตอบโต้คำวิจารณ์เหล่านี้ เช่น รองประธานาธิบดีเจดี แวนซ์ ที่เคยคัดค้านการให้ความช่วยเหลือยูเครนสมัยเป็นวุฒิสมาชิก กล่าวหาแมคคอนเนลล์ “โจมตีอย่างน่าขำ” ต่อแผนยุติสงคราม

ถึงแม้พรรครีพับลิกันในปัจจุบันยังสนับสนุนทรัมป์อย่างล้นหลาม แต่เสียงวิจารณ์จากภายในพรรค ประกอบกับการแพ้การเลือกตั้งในหลายสนามสำคัญเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา ตลอดจนการที่สภาผู้แทนราษฎรยืนกรานสนับสนุนให้เปิดเผยแฟ้มลับคดีเจฟฟรีย์ เอปสตีน ผู้ต้องหาก่อคดีอาชญากรรมทางเพศต่อผู้เยาว์ตลอดจนการค้ามนุษย์ ซึ่งได้เสียชีวิตลงอย่างมีเงื่อนงำขณะถูกขังอยู่ในเรือนจำของรัฐบาลสหรัฐฯ เหล่านี้ ถูกมองว่าอาจเป็นสัญญาณชี้ถึงปัญหาที่ใหญ่ขึ้นสำหรับคณะบริหารของทรัมป์ในอนาคตต่อจากนี้ไป

สกอตต์ แอนเดอร์สัน นักวิชาการของสถาบันบรูคกิงส์ ที่ศึกษาด้านธรรมาภิบาล ระบุว่า สถานการณ์นี้ชี้ว่า ทรัมป์มีความเสี่ยงทางการเมืองมากกว่าเมื่อ 9-10 เดือนที่ผ่านมา

นอกจากนั้น การที่โพลล่าสุดพบว่า คนอเมริกันส่วนใหญ่ต้องการสนับสนุนยูเครนในการต่อสู้กับการรุกรานของรัสเซีย ยังหมายความว่า รีพับลิกันมีแนวโน้มมองข้ามช็อตไปยังการเลือกตั้งกลางเทอมในปีหน้าที่มีอำนาจในการครองเสียงข้างมากควบคุมรัฐสภาเป็นเดิมพัน และทำให้ผู้สมัครของพรรครีพับลิกันหลายคนซึ่งมีคะแนนคู่คี่กับคู่แข่ง อาจหันไปฝากความหวังกับผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งที่ไม่ฝักใฝ่พรรคใด

(ที่มา: เอเอฟพี/รอยเตอร์)